باقرآباد در فرهنگ لغت دهخدا

مرحوم علی اکبر دهخدا در لغت نامه وزین خود در مورد این روستا چنین می نویسد:

"باقرآباد دهی است از دهستان حومه  بخش بافق شهرستان یزد که در 4 هزارگزی باختر بافق بر کنار راه فرعی بافق به یزد در جلگه واقع است . ناحیه ای است گرمسیر و دارای 148 تن سکنه ، آب آنجا از قنات تامین میشود. محصول عمده آن غلات و پنبه و خرما و روناس و نارنج و شغل مردمش زراعت وصنایع دستی آنان صابون پزی و جارو و بادبزن سازی و راهش ارابه رو است."

توضیح مدیر وبلاگ :

از آنچه از نوشته های مرحوم دهخدا به دست می آید این است که در سابق یکی از محصولات باقرآباد میوه نارنج بوده است که متاسفانه امروزه هیچ آثاری از آنها در روستا مشاهده نمی شود.

همچنین وی به راه ارابه رو روستا اشاره کرده است که امروزه به راه آسفالت تبدیل شده است.

ضمنا آمار ساکنین این روستا از 148 نفر بسیار کاسته شده و تعداد اندکی در این روستا سکونت دارند.

 

اماکن مذهبی

در این روستا دو مسجد وجود دارد 

اولین مسجدی که در داین روستا ساخته شده است مسجدی است که در نزدیکی قلعه باقرآباد و در مجاورت آن قرار دارد و مرحوم حاج سید علیرضا عباسی زاده بانی این مسجد است که امروزه به نام مسجد حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه شهرت دارد.

این مسجد تا زمانی که مردم از ترس سارقین و غارتگران در قلعه زندگی می کرده و رفت و آمد در آن رونق داشت مورد استقبال مردم آنجا واقع شده و از آن استفاده می کردند اما زمانی که خوانین برچیده شده و دزدی و غارتگری از اموال روستاییان رو به افول گرایید کم کم مردم از قلعه بیرون آمده و در اطراف روستا خانه هایی جدید و با وسعت بیشتر برای خود ساختند و از قلعه فاصله گرفتند و با توجه به زیاد شدن تعداد مردم نیازمند مسجدی دیگر در نزدیکی خانه های خود شددند.

در این میان مرحوم حاج بمانعلی عسکری زمینی را که ملک شخصی خود بود برای مسجد واگذار کرده و معمارانی را جهت طراحی و ساخت مسجد دعوت کرده تا ینکه این مسجد به شکل زیبایی در مرکز روستا ساخته شد و مسجد عسکریه نام گرفت و همچنان مورد استفاده اهالی روستا قرار می گیرد و مراسماتی چون نماز جمعه، نماز جماعت و عزاداری اهل بیت علیهم السلام در آن برگزار می شود.

نام خانوادگی اهالی روستا

سابقا که مساله فامیل و نام خانوادگی مطرح نبود برای شناسایی افراد ، هرکدام را به نام پدر می شناختند و او را با همان نام صدا می زدند مانند حاج محمد رمضان یا اکبر میرزا محمد که در واقع حاج محمد فرزند رمضان و اکبر فرزند میرزا محمد بوده است و اهالی این روستا نیز همانند غالب روستا های کشور با هم فامیل بوده و از خویشان هم محسوب می شوند اما بعد از اینکه شناسنانه و انتخاب نام خانوادگی جهت شناسایی افراد در کشور مان ضروری شد هر کدام از آنان نام خانوادگی خاصی را به خود اختصاص دادند.

در این میان بیشترین فامیل اهالی این روستا را عسکری به خود اختصاص داده است و سه نفر از شهیدان عزیز این روستا نیز از خانواده محترم عسکری می باشند و حتی مسجدی هم که ساخته شده است به نام مسجد عسکریه شهرت دارد

اما در این میان بعد از نام خانوادگی عسکری، نام خانوادگی حسینی هم فراوانی خاصی در این روستا داشته و افراد زیادی از سادات به این نام شهرت دارند که این خانواده نیز یک شهید تقدیم انقلاب کرده است و برخی دیگر از سادات این خطه نیز به نام  سبزواری مشهورند.

نام خانوادگی زعیمیان نیز از جمله فامیل هایی است که گروهی از اهالی این روستا به آن مزین هستند و شهید هاشم زعیمیان نیز از این خانواده شریف است.

فامیل دیگری که برخی اهالی این روستا با آن شناخته می شوند سنبل است که البته ظاهرا فامیل قبلی این خانواده فتاحی بوده و افرادی با دلایلی شخصی، این فامیل را از فتاحی به سنبل تغییر داده اند.

کارگران نیز از دیگر فامیل هایی است که افرادی از روستا را به خود اختصاص داده است.

البته این اسامی که یاد شد از افرادی هستند که هنوز در این روستا سکونت داشته یا به نوعی ارتباط با این روستا دارند اما افرادی هم هستند که سابقا در این روستا بوده و الان به دلایلی مهاجرت کرده و ارتباط چندانی با روستا ندارند که البته آثار آنان بر جای مانده و گاهی بازماندگانشان سری به روستا می زنند که برخی از آنان عبارتند از:

1. خانواده محترم عباسی زاده که مهمترین یادگار ایشان مسجد حضرت صاحب الزمان عجل الله تعالی فرجه است که در کنار قلعه معروف باقرآباد بنا شده و بنیانگذار آن مرحوم حاج سید علیرضا عباسی زاده است که خود نیز در گوشه ای از مسجد آرمیده است که حقیقتا نماز خواندن د رآن حال و هوای خاصی دارد.

2. خانواده محترم دهقان که سالیان دراز در این روستا بوده و کشت کار ی داشته اند اما به دلایلی از این روستا مهاجرت کرده و به شهر بافق یا به روستا های اطراف مهاجرت کرده اند.

3. خانواده محترم عباسی که اینان نیز علاوه با اینکه اصالتا باقرآبادی هستند اما اکنون از جمله مهاجرین هستند که از روستا مهاجرت کرده اند

4. خانواده محترم محمدی که بعد از فوت بزرگ خاندان خود زمین های خود رابه اهالی روستا فروخته و دیگر ارتباطی با این روستا ندارند

در این میان افرادی هم بوده و یا هستند که باقرابادی نبوده اما زمین های باقرآباد را خریداری کرده و افرادی از این روستا زمین های آنها را اجاره کرده و هر ساله اجاره بهای آنا را می پردازند که بعضا زمین ها را واگذار کرده و برخی نیز هنوز مالکیت زمین ها به نام آنهاست که افرادی چون عامری ، مشکی، زارع پور و ... از این افراد محسوب می شود اما خانواده مشکی تا چند سال قبل تمامی اراضی خود را به مستاجرین فروخت و عملا هیچگونه ملکیتی بر این روستا ندارند اما آقایان عامری و زارع پور مقداری از اراضی را مالکند.

تصاویری از رایزنی ها در مورد انتخاب فرمانده پایگاه امام علی (ع) باقرآباد با حضور آقای صمصامی

جهت مشاهده تصاویر به ادامه مطلب بروید

شورای اسلامی روستای باقرآباد

همزمان با تشکیل شوراهای اسلامی در کشور عزیزمان ایران، این روستا نیز ار وجود شوراها بی بهره نبوده و تاکنون سه دوره از این شوراها را پشت سر گذاشته است که اسامی عزیزانی که تاکنون در سمت شورای اسلامی روستای باقرآباد فعالیت داشته اند به شرح ذیل می باشد:

دوره اول: 

1. آقای سید علی حسینی فرزند حاج سید موسی

2. آقای حاج سید محمد حسینی  فرزند سید حسن

3. آقای محمد رضا عسکری فرزند حاج عباسعلی

دوره دوم:

1. آقای سید علی حسینی فرزند حاج سید موسی

2. آقای حاج سید محمد حسینی  فرزند سید حسن

3. آقای میرزا محمد عسکری فرزند حسین

دوره سوم:

1. آقای سید علی حسینی فرزند حاج سید موسی

2. آقای حاج سید محمد حسینی  فرزند سید حسن

3. آقای علی اصغر عسکری فرزند محمد

دوره چهارم:

در این دوره که در حال حاضر زمان تبلیغات نامزد های انتخاباتی آن را پشت سر می گذاریم 5 نفر از عزیزان روستای باقرآباد جهت تصدی سمت شورا ها ثبت نام نموده اند که اسامی آنها به شرح ذیل است:

1. آقای سید علی حسینی فرزند حاج سید موسی

2. آقای علی اصغر عسکری فرزند محمد

3. آقای حاج حبیب عسکری فرزند حاج رمضان

4. آقای جلال عسکری  فرزند اصغر

5. آقای علی عسکری فرزند حاج یدالله

شایان ذکر است که ترتیب نوشتن اسامی عزیزان هیچگونه دلیلی بر مزیت فرد بر دیگری نیست بلکه صرفا افرادی که در حال حاضر در سمت شورا حضور داشته، ابتدا نوشته شده و سپس اسامی دیگر به ترتیب سنّ نگاشته شده است.

موفقیت همه عزیزان را آرزومندیم

طریقه آبیاری مزارع در روستا

تمامی محصولات این روستا  به دو طریق آبیاری می شود:

1. آبیاری توسط قناتی که عبدالرحیم خان بافقی احداث نموده و به فرزندش محمد باقر خان اهدا نمود که بیش از 200 سال قدمت داشته و همچنان پابرجاست و در واقع بهانه ای برای آباد شدن این منطقه و نامیدن ان به باقرآباد شد.

البته این قنات بارها و بارها لایه روبی شد و عزیزان فراوانی با تلاش های طاقت فرسا در طول قنات زحمت کشیده و خون دل ها خورده اند تا این آب جریان داشته باشد که دست همگی آنها را می بوسیم.

2. علاوه بر قنات، یک حلقه چاه نیز در نزدیکی باقرآباد حفر گردید که بعد از مدتها، تلخ و بد مزه شد و کم کم محصولات روستا رو به افول رفت تا اینکه بزرگان و ریش سفیدان منطقه نسبت به حفر چاهی جدید و نزدیک تر به  روستا اقدام نمودند که بحمدالله نسبت به آب قبلی بهتر بوده و برای محصولات ضرری ندارد.

محصولات کشاورزی روستا

1. آنچه در این روستا می درخشد و نمای بسیار زیبایی در آنجا ایجاد کرده است درختان سر به فلک کشیده و نخلستان های زیبای اینجاست که از دیر باز مردم این منطقه را در فصل تابستان و پاییز به خرماهایی بسیار شیرین و خوشمزه میهمان می کند.

مدت زمانی بود که با شور شدن آب کشاورزی این منطقه از خرمای معروف باقرآباد خبری نبود تا اینکه درختان خرمایی را از مناطق مختلف کشور به شهرستان بافق و روستای باقراباد آورده و در آنجا غرس کردند که همین علت موجب شئ تا دوباره خرمای باقرآباد رونق خاصی بگیرد.

بنابراین مهمترین محصول این روستا را می توان خرما نام برد که از قدیم الایام معروف و زبانزد خاص و عام بوده است.

2. دومین محصول این منطقه را غلات اعم از گندم و جو تشکیل می دهد که سالانه مقادیر زیادی گندم و جو از زمین های این روستا برداشت شده و به مصارف خانگی و یا به دست خریداران آنها می رسد.

معمولا اگر کسی در ماه های اسفند و فروردین به این روستا قدم نهد با فضاهای بسیار سرسبز و دلنشین مزارع گندم و جو مواجه شده که حال و هوای خاصی را به آنهاخواهد داد و روح آنها تازه خواهد شد و اگر کسی در ماه های اردیبهشت و خرداد در اطراف روستا قدمی بزند زردی گندم های خشک شده در مزارع او را به یا  این شعر خواهد انداخت که 

مزرع سبز فلک دیدم و داس مه نو یادم از کشته خویش آمد و هنگام درو

و همچنین شاهد وجود تعداد زیادی از خرمن های جو یا گندم می باشد که مردم سخت کوش این منطقه با دیت های پینه بسته خود با در دست داشتتن داس به جان گندم ها افتاده و روز ها و هفته ها را مشغول درو کردن و خرمن کردن آن می شوند و گاهی مشاهده می شود افرادی به تنهایی و دور از حضور فرزندان خود مساحت های زیادی از گندم را درو کرده و آماده حضور خرمنکوب جهت تبدیل نرم کردن خرمن ها می شوند.

3. از دیگر نماهای زیبای این منطقه در فصل بهار و تابستان وجود انارستان های زیبا در سراسر این روستا است که انار های شیرین و ترش و ملس و رنگ ها متنوع را به روستاییان عزیز هدیه می می کند و سومین محصول این منطقه را برای مردم به ارمغان می آورد.

4. از دیگر محصولات این منطقه می توان به ریشه بوته رناس اشاره کرد که به نظر می رسد کم خرج ترین و پر درآمد ترین محصول باشد چرا که فقط مرحله کاشت این محصول سختی خاصی دارد اما تا مرحله برداشت آن که گاهی سه یا جهار سال به طول می انجامد کار خاصی را از صاحبش نمی طلبد بلکه مواظبت بر آبیاری ان و در نهایت نیز برداشت آن را می طلبد.

از ریشه رناس در صنایع رنگرزی و بعضا در خوراکی استفاده می شود.

امکانات ورزشی روستا

از سالیان دور و با حضور بسیاری از افرادی که الان در قید حیات نیستند برنامه فوتبال در عصر روزهای پنجشنبه و جمعه و در  زمینی که حد فاصل بین مسجد و محله قلعه بود برگزار می شد که متاسفانه با سهل انگاری مردم، اداره منابع طبیعی و مسکن و شهر سازی اقدام به تخریب آن زمین و تبدیل به منازل مسکونی نموده است که جای بسی تاسف دارد.

اما جوانان پرشور روستا دست از ورزش بر نداشته و زمینی را حد فاصل میان حسینیه و جاده روستا تهیه نموده و همانند سابق، روزهای پنجشنبه و جمعه در این زمین به ورزش می پردازند که هرچند مساحت این زمین از زمین قبلی کوچکتر است ولی حداقل وسیله ای برای جمع شدن جوانان در این روستا است.

متاسفانه این روستا علیرغم نزدیک بودن به مرکز شهرستان با کمبود امکانات ورزشی و تفریحی مواجه بوده و تنها ورزشی که در آنجا برگزار می شود همان فوتبال است که انشاء الله با پیگیری های مسئولین شورا و دهیاری روستا بتوانند امکانات ورزشی تفریحی جوانان را فراهم نموده تا بهانه ای برای جلب و جذب جوانان به این روستتای زیبا باشد.

تصاویری از روستای زیبای باقرآباد

نماز عبادی سیاسی جمعه

از ابتدای انقلاب اسلامی در کشور عزیزمان ایران تا سال 1381 نماز عبادی سیاسی جمعه در این روستا در مسجد عسکریه باقرآباد که در مرکز روستا قرار دارد برگزار می گردید.

این برنامه عبادی سیاسی با حضور اقشار مختلف مردم از اهالی روستای باقرآباد و روستاهای اطراف و همچنین با حضور افراد زیادی از شهرستان بافق و به امامت حضرت حجه الاسلام و المسلمین حاج سید جعفر میرغنی زاده (رحمت الله علیه) اقامه می گردید.

اما متاسفانه بعد از رحلت ایشان در سال 1381 شمسی و به علت کوچ کردن اهالی روستا به شهرستان بافق و کم شدن تعداد ساکنین آنجا، این برنامه حذف گردید و شخصی دیگری به عنوان امام جمعه معر فی نشد.

محله های روستا

روستای باقرآباد هر چند وسعت زیادی ندارد اما از سه محله تشکیل شده است که عبارتند از:

1. محله قلعه که دلیل نامیدنش به خاطر وجود قلعه تاریخی باقرآباد در آن محله است و در واقع محله قدیمی روستا محسوب شده و خانه های قدیمی این منطقه در آنجا وجود دارد.

2. محله میانه یا به تعبیر مردم روستا ( درخانه بالا) که در واقع حکم مرکزیت را به خود اختصاص داده است و مسجد اصلی و حسینیه این روستا در این قسمت قرار دارد.

3. محله آسیاب که این هم به  دلیل وجود آسیاب گاوی قدیمی و تاریخی در آن به این نام شهرت یافته است و خانه های آنجا به نوعی جدیدتر از دو محله دیگر می باشد.

شهدای باقرآباد، افتخار آفرینان روستا

از جمله افتخارات این روستا تقدیم 5 شهید بزرگوار است که متاسفانه مرقد پاک و مطهر این عزیزان در این روستا نیست  و این عزیزان در کنار آستان مقدس حضرت ظهیر الدین عبدالله بن موسی بن جعفر علیه السلام در شهرستان بافق آرمیده اند.

اسامی آنها بدین شرح است:

1. شهید بزرگوار سید احمد حسینی باقرآبادی

 

نام پدر : سید حسین     تاریخ تولد : 1/10/1341   تحصیلات : مقطع متوسطه

محل تولد: باقرآباد     تاریخ شهادت : 20/2/1361   محل شهادت : خـرمشهر

2. شهیده مکه معظمه حاجیه سکینه عسکری باقرآبادی (مادرشهیدحسین‌عسکری) 

نام پدر : میرزامحمد    تحصیلات : مقطع ابتدایی   تاریخ تولد :  10/12/1323 

محل تولد : باقرآباد  تاریخ شهادت : 9/5/1366  محل شهادت : مکه‌معظمه 

3. شهید بزرگوار حسین عسکری باقرآبادی (فرزند شهیده سکینه عسکری)

 

نام پدر : اکبـر  تحصیلات : مقطع ابتدایی تاریخ تولد : 1/11/1347 

محل تولد : باقرآباد تاریخ شهادت : 20/11/1364 محل شهادت : ام الرصـاص

4. شهید بزرگوار هاشم زعیمیان باقرآبادی

نام پدر : محمد تحصیلات : مقطع راهنمایی تاریخ تولد : 8/8/1349 

محل تولد : باقرآباد تاریخ شهادت : 10/1/1367محل شهادت : شاخ شمیران

5. شهید بزرگوار طلبه علی بمان عسکری باقرآبادی

نام پدر : غلامحسین     تحصیلات : حوزوی     تاریخ تولد : 3/1/1348 

محل تولد : باقرآباد     تاریخ شهادت : 23/3/1367    محل شهادت : شلمچـه

برنامه های فرهنگی این روستا (1)

در طول سال برنامه های متعددی در این روستا انجام می گیرد که برخی از آنها عبارتند از:

1. عزاداری حضرت امام حسین علیه السلام در دهه اول ماه محرم که معمولا سیزده شب به طول می انجامد

2. حرکت هیئت امام حسن مجتبی علیه السلام در ظهر روز تاسوعا که از کنار مسجد آغاز و با سینه زنی و زنجیر زنی در اطراف روستا به کنار قبور اموات رفته و با ذکر توسل به اهل بیت علیهم دلسلام و قرائت فاتحه برای اموات پایان می یابد.

3. قرائت زیارت ناحیه مقدسه امام زمان عجل الله فرجه در عصر روز عاشورا و همزمان با شهادت آن امام همام با حضور اقشار مختلف مردم اعم از زن و مرد از اهالی روستا و عزیزان شهرستان بافق که حضور پررنگی در این مراسم دارند.

4. حرکت هیئت امام حسن مجتبی علیه السلام از روستای باقرآباد به طرف روستای تراب آباد که در 2 کیلومتری این روستا قرار دارد.

این حرکت، هر سال در شب شهادت آن امام همام و با پای پیاده و با حالت نوحه خوانی و سینه یا زنجیر زنی صورت می گیرد.

5. برگزاری مراسم عزاداری به مناسبت سالگرد کبوتران پرکشیده زائر حضرت زینب کبری سلام الله علیها که هر ساله در ایام شهادت آن حضرت و به مدت 6 شب صورت می گیرد.

آثار باستانی و گردشگری روستای باقرآباد

از جمله آثار باستانی و گردشگری این روستا می توان به اماکن ذیل اشاره کرد.

1. قلعه باقرآباد که در نوع خود بی نظیر است و محل زندگی اهالی این منطقه در سالیان دور بوده و در زمان حمله دشمنان ، خود را از گزند حوادث در امان می داشتند.

قلعه باقرآباد به دستور عبدالرحیم خان فرزند محمدتقی خان بافقی ساخته شد. این قلعه در سه مرحله بنا شده، ابتدا برج شمالی که محل زندگی عسگر است و قسمت برج جنوبی 10 سال بعد ساخته شد.

در سال 1298هجری شمسی به علت هرج و مرج در کشور مردم روستا دور قلعه را حصار می‌کشیدند.

این قلعه با مصالح خشت و گل ساخته شده است. برج شمالی قلعه با ارتفاع 8 متر دارای دو طبقه، سه سنگ‌انداز و 10 جایگاه تیرانداز است.

برج دوم قلعه که در قسمت جنوبی قلعه قرار دارد، به صورت هشت ضلعی با ارتفاع 11 متر در دو طبقه، دارای 16 روزن تیرانداز و چهار سنگ‌انداز است.

قلعه دارای 45 اتاق با اندازه‌های متفاوتی است. سه راهرو در درون قلعه وجود دارد که راهروی اول برج جنوبی را به برج شمالی متصل می‌کند و دو راهروی دیگر در دو طرف راهروی اول قرار دارد و دسترسی به اتاقهای قلعه را برای ما امکانپذیر می‌کند.

این بنا به شماره 13000 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

2. آسیاب گاوی

این آسیاب در سال 1305 هجری شمسی به مدت شش ماه و به دستور میرمهدی‌خان صدریه که از اشخاص خیر و ثروتمند بود، ساخته شد. قبل از احداث این آسیاب، مردم روستا گندم خود را با آسیاب دستی آرد می‌کردند.

این بنا دارای مساحت 150 مترمربع و در قسمت جنوبی روستای باقرآباد قرار دارد.

صحن اصلی آسیاب به صورت هشت ضلعی و با رواق‌های متعددی بنا شده که این رواق‌ها محل استراحت افراد و همچنین قرار گرفتن گندم و آردها بوده است.

در وسط صحن اصلی، سکویی با چرخ دنده چوبی بزرگ، سنگ بزرگ آسیاب، محور چوبی و غیره به صورت ماهرانه‌ای ساخته شده که برای نرم کردن گندم از ان استفاده می‌کردند.

درگذشته چرخیدن گاو به دوراین سکو باعث می‌شد که سنگ آسیاب به حرکت درآید. در اطراف این صحن دو اتاق نیز قرار دارد. که یکی از این اتاق‌ها محل زندگی آسیابان و دیگری محل نگهداری گاو است.

نکته جالب این‌که آسیاب هنوز شکل اولیه خود را حفظ کرده است و با کمی توجه می‌توان آن را مورد استفاده قرار داد.

این آسیاب در سال 1383هجری شمسی توسط میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مرمت شد.

این بنا به شماره 13017 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

3. دینگ خانه

دینگ خانه در واقع محل نرم کردن و کوبیدن ارزن است که البته نمی توان آن را آسیبا دانست چرا که هدف از این دستگاه در واقع پوست کندن ارزن و کوبیدن آن است به گونه ای که دو نیمه شده و به اصطلاح بافقی ها " توکی " نام بگیرد.

این بنا توسط شخصی به نام حاج محمد رمضان و در دوره قاجاریه تاسیس و در تاریخ ۲۲ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت۱۳۰۱۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

با روستای باقرآباد آشنا شویم

روستای باقرآباد در هشت کیلومتری مرکز شهرستان بافق از توابع استان یزد قرار دارد.

وجه تسمیه آنرا چنین گفته اند:

عبدالرحیم خان فرزند محمد تقی خان بافقی که بیش از 50 سال بر یزد حکومت کرد در مناطق مختلف استات قنات هایی را حفر کرد و به فرزندان خود هدیه نمود.

یکی از فرزندان وی که محمد باقر خان نام داشته است همان فردی است که قنات باقرآباد که در نزدیکی آهنشهر و مبارکه حفر شده است  به نام وی ثبت شده و کم کم از آب آن قنات این آبادی ایجاد شد و به نام باقرآباد شهرت یافت که از این ماجرا بیش از دویست سال می گذرد.